KINALIK KÖYÜ

İnsanın merakıyla başa çıkamayacağı bu köy, tarihin derinliklerinden, zaman gergefinin ilmeklerinden haberler veren çok kadim bir köydür. Büyük kafkasların, 3.500 – 4000 rakımlara varan yükseklikteki Şahdağ, Tufandağ, Hınalık dağları, Kızıl Kayalar gibi zirvelerin arasında , 2.200 rakımın üzerinde yerleşmiş, kültür abidesi, yaşayan müze, Kınalık köyü.

Araştırmalara göre  5.000 yıl öncesine ait olduğu düşünülen eşyalar bulunduğu Kınalıkta, o günlerden bu günlere kadar hala canlı hayatın kesintisiz devam ettiği ve sıra dışı bir yaşamın olduğu görülmüştür.

Araştırdıkça peşini bırakamayacağınız bir hal alır Kınalık. Mesela Kınalık ismi  çevredeki dağların, Kına rengine benzemesiyle alakalı olduğu anlatılır. Burada yaşayan halka, köyün ismine nisbetle Kınalık dense de halk kendini millet olarak Ketış diye isimlendirmektedir.

Halkın anlattığına göre kendi dillerinde Ketış sözü –Nuh (as) oğlu– anlamına gelmektedir. Tufan hadisesinden sonra Nuh (as)’ın gemisi bu coğrafyalarda karaya oturduğu ve bazı alametlerin bulunduğu anlatılmaktadır. Yine Nuh (as) ın kabri şerifleri buraya çok uzak sayılmayan Nahçıvan’da yer almaktadır. Yani insanlığın ikinci babası  sayılan Nuh (as)’ın evlatları, tufandan sonra yeryüzüne bu coğrafyadan yayılmıştır. Ketış sözü de Nuh (as) oğlu demek olduğu için, düşündüğümüzde sanki o gün bu dağın tepesine çekilmişler, diğer insanlara karışmadan yaşayarak günümüze gelmişler Ketışlar.

Ketışlar diğer insanlarla iletişimlerini coğrafyanında etkisiyle sınırlı tutmuşlar, başka dillerle herhangi bir kelime alışverişi yapmamışlar. Bu yüzden de dilleri yeryüzündeki hiçbir dile benzememektedir. Ketış dilini yaklaşık iki üç bin kişi konuşmaktadır. İşte bu yüzden İki – üç bin kişilik bir millet olmaları ayrıca dikkatleri çekmektedir.

Dilleriyle alakalı çok araştırmalar yapılmış. Dilciler, dili inceleyip seslere uygun bir şekilde 72, 77 harfe kadar çıkan alfabeler yapmışlar. Dilleri koruma altına alınmış. Günümüzde de Ketış dilinin unutulmaması için Kınalıktaki  okulllarında Ketış dilinde ve Azerbaycan dilinde, eğitimler verilmektedir.

Şahdağ etnik gruplarından birisi olan Ketışlar, din olarak geçmişte bu coğrafyada varlığı bilinen farklı dinlere mensup olmuşlar, Ama 7. Asırda  İslamiyetin bu toprakları şereflendirmesiyle, müslüman olmuşlar. O gün bu gündür akaidlerini bozmadan da günümüze gelmişler.

Kafkas zirvelerinde ki bu köye ulaşım, daha yakın tarihlere kadar ancak at ile sağlanabilmekteydi. Yeni yapılan karayolu ile yerli ve yabancı ziyaretçiler burayı akın akın ziyaret etmeye başlamıştır. Kınalık halkı da misafirlerine sıcak sofralarını açarak misafirperverliklerini göstermeye devam etmektedir.

HAZAR